  |
Symbolizm W Pojęciach Wakan ( święty, tajemniczy, potężny) Wakan oznacza "energia". Daje zrozumienie i uczy, że stworzenie ma moc dawania i odbierania życia. Chrześcijanie rozumieją to słowo jako "coś świętego". Antropologowie tłumaczą wakan jako "tajemnica". -Albert White Hat Sr. Wakan, to człowiek który jest mądry. Jest tym, który zna duchy. Jest tym, kto ma moc duchów i komunikuje się z nimi. Jest tym, który może robić dziwne rzeczy. Zna ceremonie i pieśni. Mówi ludziom, co oznaczają ich wizje. Może powiedzieć ludziom czego duchy sobie od nich życzą i co zdarzy się w przyszłości. Może rozmawiać ze zwierzętami, z drzewami i z kamieniami. Może rozmawiać ze wszystkim na ziemi. -Little Wound Wakanpi to wszystkie rzeczy, które istnieją ponad rodzajem ludzkim. Duchy są Wakanpi. Istoty, które rządzą rzeczami są Wakanpi. Wakanpi mają moc nad wszystkim, co istnieje na ziemi. Obserwują rodzaj ludzki przez cały czas. Kontrolują wszystko, co robią ludzie. Ludzie powinni pytać się ich czego duchy pragną. Powinni myśleć o Wakanpi jak myślą o swych ojcach i matkach. -Little Wound Coś, co się urodziło musi umrzeć. Wakan nie rodzi się ani nie umiera. Duchy i sprzymierzeńcy człowieka nie są zrodzone razem z nim, lecz dane mu w czasie narodzin. One są wakan i dlatego nie umierają. -Napa (Finger) Zwierzęta mogą być wakan. Rzeczy nie mogą być wakan. Gdy coś jest pożywieniem wtedy jest wakan, ponieważ tworzy życie. Gdy coś jest lekiem jest wakan, bo utrzymuje życie w ciele. Gdy coś jest trudne do zrozumienia jest wakan, ponieważ rodzaj ludzki nie wie co to jest. Coś, co jest używane do ceremonii i pieśni Wakanpi jest wakan, ponieważ nie może być użyte do niczego innego. Małe dzieci są wakan, ponieważ one nie mówią. Szaleni ludzie są wakan, ponieważ Wakanpi są w nich. Coś, co jest brdzo stare jest wakan, ponieważ nikt nie wie kiedy zostało stworzone. Ktoś, kto ma wielką moc jest wakan, ponieważ Wakanpi pomaga mu. Pieśni i ceremonie Oglala są wakan, ponieważ Wakanpi jest w nich a oni należą do niego. Bardzo starzy ludzie są wakan, ponieważ dużo wiedzą. Duch każdego człowieka jest wakan. -Little Wound Wakan Tanka Wakan Tanka jako Dziadek jest Wielkim Duchem, niesklasyfikowanym, niemanifestowanym, podobnym do Boga chrześcijan lub do hinduskiego Brahma Nirguna. Wakan Tanka jako Ojciec jest Wielkim Duchem rozważanym w relacji do swych manfestacji- jako Kreator, Stwórca, Opiekun, Niszczyciel, identycznie jak Bóg chrześcijański lub hinduski Brahma Saguna. -Joseph Epes Brown W dawnych czasach Lakota wierzyli, że Wakan Tanka jest wszędzie w każdym czasie i obserwuje każdego człowieka; wie co on robi, co myśli. Może być zadowolony lub nie z tego, co robi człowiek. Dlatego szamani przygotowują ceremonie mające przebłagać Wakan Tankę i zyskać jego względy. -George Sword Wakan Tanka jest powyżej wszystkiego i rządzi wszystkim. Gdy Wakan Tanka pragnie by dany człowiek coś uczynił, zsyła na niego wizję lub przekazuje to przez szamana. -No Flesh Wachin ksapa yo! (Bądź uważny!) Ta wiadomość dobrze wyraża ducha indiańskiego ludu. Daje zrozumienie każdego czynu, każdej rzeczy i każdej chwili. Wielki Duch jest obecny - trzeba być uważnym i dostrzegać Jego obecność. -Joseph Epes Brown Wakinyan (Ptak Grzmotu) Wakinyan żyje w swej siedzibie wysoko w górach na szczycie świata, tam gdzie słońce schodzi w dół. Jest go wiele lecz jak Jeden. Nie ma kształtu ale ma skrzydła po cztery pary. Nie ma stóp ale ma szpony. Nie ma głowy ale ma ogromny dziób z rzędami zębów jak zęby wilka. Ma głos jak trzask pioruna a grzmot jest powodowany przez bicie jego skrzydeł w chmurach. Ma oko, a jego spojrzeniem jest błyskawica. W wielkim drzewie cedru, obok jego siedziby ma gniazdo z suchych kości, a w nim wielkie jajo z którego jego młode ciągle się wykluwają. Pożera młode, a te stają się z nim jednością. Lata po całym niebie, ukryty w szatach chmur. Oczyszcza świat z brudu i walczy z Potworami, które kalają Wody. Jego symbolem jest zygzak, czerwona linia postrzępiona na obu końcach. -James R. Walker Ptak Grzmotu jest rzeczywiście Wakan Tanką jako dawcą Objawienia, symbolizującego się poprzez błyskawicę. Jest tym samym, co jednooki ptak Garuda w hinduskiej tradycji lub jak Smok w tradycji chińskiej, który jeździ na chmurach burzowych a którego głosem jest grzmot. Jako dawca Objawienia ma podobną funkcję jak Archanioł Gabriel w judaizmie lub chrześcijaństwie. Ptak Grzmotu jest dla Indian obrońcą świętej fajki, bo fajka jak błyskawica jest osią łączącą niebo i ziemię. -Joseph Epes Brown Cztery Kierunki W dawnych czasach kiedy byliśmy silnym i szczęśliwym ludem, cała nasza potęga pochodziła od świętej obręczy narodu i tak długo jak ta nie została złamana, tak długo nasze życie kwitło. Zakwitające drzewo było żyjącym centrum obręczy, a koło dzielące się na cztery części mieszkało w nim. Wschód dawał światło, południe ciepło, zachód dawał deszcz a północ z zimnym i potężnym wiatrem dawało siłę i wytrwałość. -Czarny Łoś Czerwona Droga Stamtąd, gdzie żyje olbrzym, aż do miejsca w które zwracasz twarz (południe) wiedzie Czerwona Droga, droga dobra i nią będzie szedł twój naród. Czarna droga wiedzie stąd gdzie żyje grzmot (zachód) i gdzie słońce nieustannie świeci (wschód), straszna droga, droga kłopotów i wojny. -Czarny Łoś Czerwona Droga wiedzie na północ i na południe i jest ona dobra i prosta; dla Siouxa północ jest czystością a południe źródłem życia. Ta Czerwona Droga jest podobna do chrześcijańskiej prostej i wąskiej drogi. -Joseph Epes Brown Święte liczby Cztery i siedem są święte. A jeśli dodasz cztery razy po siedem uzyskasz 28. Jest 28 słupów w budynku ceremonialnym. Także księżyc żyje 28 dni i jest naszym miesiącem. Każdy z dni miesiąca reprezentuje dla nas coś świętego. Dwa dni reprezentują Wielkiego Ducha; dwa są dla Matki Ziemi; cztery dla Czterech Wiatrów; jeden jest dla Cętkowanego Orła; jeden dla Słońca; jeden dla Księżyca i Gwiazdy Porannej; cztery są dla Czterech Wieków; siedem jest dla naszych Siedmiu Świętych Ceremonii; jeden dla Bizona, dla Ognia, dla Wody, dla Skały i w końcu jeden dla dwunożnych ludzi. Bizon ma 28 żeber a w naszych wojennych pióropuszach zwykle używamy 28 piór. -Czarny Łoś Koło Cała potęga świata jest uczyniona z Koła i w Kole. Niebo jest okrągłe, a słyszałem, że i ziemia jest jak piłka i wszystkie gwiazdy także. Wiatr w jego największej sile wiruje. Ptaki robią okrągłe gniazda, ponieważ ich religia jest jak nasza. Słońce wschodzi i zachodzi w kole. Księżyc robi tak samo i oba są okrągłe. Nawet pory roku robią koło i wracają zawsze w to samo miejsce. Życie człowieka jest kołem, od dzieciństwa do dzieciństwa i tak jest wszędzie, gdzie istnieje Moc. Nasze tipi są okrągłe jak gniazda ptaków i zawsze są umieszczane w kole, obręcz narodu, gniazdo wielu gniazd, gdzie Wielki Duch uczy nas wychowywać nasze dzieci. Cztery Wieki Cztery kroki reprezentują dla Siouxów cztery wieki lub fazy cyklu; wiek skały, wiek łuku, wiek ognia i wiek fajki. Skała, łuk, ogień lub fajka tworzą główny rytuał odpowiadający każdemu wiekowi. Cztery wieki możemy także odnosić do mikrokosmosu, do czterech faz życia człowieka, od urodzenia po śmierć. -Joseph Epes Brown Menstruacja Każdego miesiąca, kiedy następuje jej okres, musi być bardzo uważna i troskliwa, bo obecność kobiety w tym stanie może zabierać potęgę świętego człowieka. Było w zwyczaju aby podczas każdego miesięcznego okresu kobieta szła do małego tipi na uboczu; przynoszono jej żywność i nikt inny nie mógł podejść pod tipi. -Czany Łoś Czerwone i Niebieskie Dni Sioux wierzą, że są to dni przed końcem świata, kiedy księżyc zmieni się w czerwony a słońce stanie się niebieskie. Ale dla tradycyjnego człowieka wszystko we wszechświecie ma swój duplikat w mikrokosmosie, dlatego koniec świata może nastąpić dla indywidualnej jednostki tu i teraz, gdy otrzyma olśnienie lub mądrość od Wakan Tanki, tak że jego ego i ignorancja umrze i on będzie żył nieustannie w Duchu. -Joseph Epes Brown Kolor Czerwony Czerwony reprezentuje wszystko co jest święte, w szczególności ziemię, dlatego powinniśmy pamiętać, że z ziemi przychodzą nasze ciała i do niej powrócą. -Czarny Łoś Kiedy ktoś nosi czerwień, Słońce jest mu przychylne i wysłucha go. Indianie są czerwoni dlatego są faworytami Słońca. Słońce ich utrzymuje. -Thunder Bear Kolor Niebieski Błękit jest kolorem nieba i dzięki umieszczeniu niebieskiego na torbie na tytoń, który reprezentuje ziemię, mamy zjednoczoną ziemię i niebo i uczynioną z nich jedność. -Czarny Łoś Ciało, Mięso Ciało reprezentuje ignorancję i tak jak my tańczymy (Taniec Słońca) i zrywamy rzemienie, to jakbyśmy się uwalniali od słabości ciała. -Czarny Łoś Zaliczanie Uderzeń Był to sposób na udowodnienie dzielność poprzez dotyk a nie zabicie nieprzyjaciela. Dotknięcie mogło być uczynione ręką albo specjalną laską. Pierwsze uderzenie w nieprzyjaciela miało najwyższy status, potem drugie itd. Dotknięcia dostawały nagrody w postaci piór albo specjalnego malunku na twarzy. |
 |
